Na tle zmieniających się pór roku i obchodów świąt religijnych, związanych z nimi obrzędów i uroczystości kościelnych sprzed reformy trydenckiej, kiedy ksiądz odprawiał mszę po łacinie, stojąc tyłem do parafian, ubrany w ociekające przepychem szaty we wsi Lipce rozgrywa się dramat Jagny Paczesiówny.
To jedna z najciekawszych postaci literackich. Urodziwa i dumna dziewczyna walczy o swoje miejsce w lokalnej społeczności. Jej losy stają się wielkim studium ludzkich namiętności, dramatów i marzeń, jednocześnie układając się w historię o zbiorowej przemocy.
W tej opowieści na plan pierwszy wysuwają się kobiety, nie tylko Jagna, ale też Jewka, Hanka, Jagustynka, samotne matki, uwiedzione, wykorzystane dziewczyny, wyrzucone poza lokalna społeczność. Spektakl jest rekonstrukcją powieści Reymonta, która przybiera formę „śledztwa” referowanego z perspektywy świadka zbiorowego samosądu , linczu, dokonanego przez społeczność parafialną. To chłopi, których różni wszystko, status społeczny, majątkowy, światopogląd, poza tym, że wszyscy co niedzielę spotykają się w kościele. Dlatego też ksiądz staje się czynnym uczestnikiem tych wydarzeń.
To opowieść o naszych przodkiniach i przodkach; od nich pochodzi DNA, które nas dzisiaj definiuje.