Idea i cele Konkursu – edycja V
Najważniejszym celem Konkursu „Klasyka Żywa” jest wzmocnienie zainteresowania współczesnych twórców polskiego teatru dawną literaturą posiadającą potencjał sceniczny i mogącą stać się przedmiotem twórczej reinterpretacji i dialogu z dzisiejszymi odbiorcami. Konkurs wyrasta z przekonania, że polska literatura dramatyczna to prawdziwa skarbnica czekająca na kolejną falę odkryć, którą chcemy wzbudzić, przez zachęcanie do sięgania po teksty rzadko, lub wręcz nigdy nie wystawiane. Organizatorom Konkursu zależy na zainicjowaniu dialogu z klasyką prowadzonego z pozycji dzisiejszych, ale z uwagą wsłuchującego się w głosy brzmiące w dawnym dramacie. Klasyka żywa, to dawny tekst znajdujący oddźwięk we współczesności, rezonujący tak w twórcach, jak i w zapraszanych na przedstawienia partnerach teatralnej rozmowy. Wzbudzenie tego rezonansu nie jest łatwe, ale tym bardziej wartościowe są nakierowane na ten cel dążenia.
W latach 2014–2015 w związku z jubileuszem 250-lecia teatru publicznego w Polsce Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego ogłosiło i przeprowadziło pierwszą edycję Konkursu na Inscenizację Dawnych Dzieł Literatury Polskiej „Klasyka Żywa”. Przyniósł on zauważalne zwiększenie zainteresowania klasyką teatralną i zaowocował licznymi, ważnymi i interesującymi przedstawieniami.
Doświadczenia te zostały wykorzystane w kolejnych edycjach Konkursu, które również przyniosły interesujące efekty.
Klasyka Żywa po raz piąty
Podobnie jak w latach ubiegłych Klasyka Żywa pozostaje wyłącznie konkursem inscenizacji. Przystąpić do niego mogą przedstawienia tekstów powstałych przed końcem 1984 roku, przygotowane przez wszystkie typy teatrów (w tym też szkoły teatralne), których premiery odbędą się między 1 stycznia 2019 a 31 grudnia 2019 i które zagrane zostaną co najmniej 10 razy. Termin zgłoszenia to jeden miesiąc od premiery. Zachęcamy do jak najwcześniejszego zgłaszania przedstawień (możliwe jest to także przed premierą), by móc swobodnie wywiązać się z regulaminowego obowiązku 10 pokazów.
Do Konkursu nie mogą być dopuszczane parafrazy dawnych tekstów pisane przez współczesnych autorów w sposób zdecydowany zmieniające podstawowe wyznaczniki oryginału. Oczywiście tak jak w poprzednich odsłonach Konkursu, także w tej edycji wszelkie kontrowersje rozstrzygać będzie Komisja Artystyczna. W mocy pozostają również wcześniejsze ograniczenia regulaminowe dotyczące niedopuszczania do Konkursu prezentacji dramatu w formie prób czytanych i pokazów warsztatowych, a także słuchowisk, spektakli telewizyjnych oraz spektakli funkcjonujących wyłącznie w Internecie lub na nośnikach elektronicznych.
Tak jak w roku ubiegłym Komisja Artystyczna wybierze najlepsze jej zdaniem przedstawienia, które zostaną zaproszone na Festiwal Opolskie Konfrontacje Teatralne / „Klasyka Żywa”, gdzie będą rywalizować o Nagrodę im. Wojciecha Bogusławskiego i inne wyróżnienia przyznawane przez Jury Festiwalu. Komisja Artystyczna przyzna też nagrodę im. Stanisława Hebanowskiego dla najciekawszego odkrycia repertuarowego.
Refundacje
Oprócz regulaminowych nagród zgłaszające się do Konkursu teatry liczyć mogą na refundację kosztów przedstawień biorących udział w Konkursie. O refundację tę starać się mogą wyłącznie inscenizacje tekstów dramatycznych. Oznacza to, że adaptacje tekstów dawnych nie przeznaczonych oryginalnie na scenę (powieści, baśni, poezji, publicystyki, dzienników, listów itd.) mogą zgłaszać się do Konkursu i walczyć o przyznawane w nim nagrody, ale nie mogą otrzymać refundacji. Wysokość tych ostatnich jest zależna przede wszystkim od jakości przedstawienia, a decyduje o niej Komisja Artystyczna, która ma też prawo nie przyznać refundacji w przypadku niskiej oceny artystycznej. Zachęcając do podejmowania poszukiwań repertuarowych organizatorzy zdecydowali się premiować inscenizacje dramatów nieobecnych na polskich scenach przez ostatnie 10 lat gwarantowanymi refundacjami.