Nowe Ateny, dzieło życia ks. Benedykta Chmielowskiego, to pionierska polska encyklopedia z połowy XVIII w. Za życia autora cieszyła się ogromną popularnością wśród polskiej szlachty.   Wkrótce po jego śmierci stała się pośmiewiskiem, uznana za kuriozum – płód naiwności i pseudonaukowej grafomanii.

Z perspektywy trzech stuleci można jednak na Nowe Ateny spojrzeć nie tylko jako na historyczną ciekawostkę czy relikt szlacheckiego ciemnogrodu, ale jako heroiczną próbę ogarnięcia i zrozumienia świata w jego niewyczerpanej różnorodności – świata, w którym pozostawało miejsca na półcienie niewiedzy i tajemnicy; gdzie mikrokosmos i makrokosmos – powiązane nićmi korespondencji – przeglądały się w sobie. W tej perspektywie Nowe Ateny jawią się jako fascynujący – i być może na zawsze stracony – obraz rzeczywistości sprzed wielkiej klasyfikacji i odczarowania, jakie przyniósł oświeceniowy rozum.

Spektakl – bazujący na fragmentach Nowych Aten, wykorzystujący choreografię i ruch sceniczny jako medium równie ważne jak słowo – jest próbą takiego właśnie spojrzenia.

Nowe Ateny, przygotowane z udziałem studentów Wydziału Teatru Tańca PWST w Bytomiu w ramach projektu  Generator Nadziei, miały premierę w październiku 2016 na VI Międzynarodowym Festiwalu Teatrów Błądzących w Gardzienicach.